آیه 7 سوره طلاق
| <<6 | آیه 7 سوره طلاق | 8>> | |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
مرد دارا به وسعت و فراوانی نفقه زن شیرده دهد، و آن که نادار و تنگ معیشت است از آنچه خدا به او داده انفاق کند. که خدا هیچ کس را جز به مقدار آنچه (توانایی) داده تکلیف نمی‌کند، و خدا به زودی بعدِ هر سختی آسانی قرار دهد.
بر توانگر است که از توانگری اش [همسر بچه دارش را در ایام عدّه] هزینه دهد، و هر که رزق و روزی اش تنگ باشد از همان که خدا به او عطا کرده هزینه دهد. خدا هیچ کس را جز به اندازه رزقی که به او عطا کرده است، تکلیف نمی کند. خدا به زودی پس از سختی و تنگنا، فراخی و گشایش قرار می دهد.
بر توانگر است كه از دارايى خود هزينه كند، و هر كه روزى او تنگ باشد بايد از آنچه خدا به او داده خرج كند. خدا هيچ كس را جز [به قدر] آنچه به او داده است تكليف نمى‌كند. خدا به زودى پس از دشوارى آسانى فراهم مى‌كند.
هر مالدارى از مال خود نفقه دهد، و كسى كه تنگدست باشد، از هر چه خدا به او داده است نفقه دهد. خدا هيچ كسى را مگر به آن اندازه كه به او داده است مكلف نمى‌سازد، و زودا كه خدا پس از سختى آسانى پيش آورد.
آنان که امکانات وسیعی دارند، باید از امکانات وسیع خود انفاق کنند و آنها که تنگدستند، از آنچه که خدا به آنها داده انفاق نمایند؛ خداوند هیچ کس را جز به مقدار توانایی که به او داده تکلیف نمی‌کند؛ خداوند بزودی بعد از سختیها آسانی قرار می‌دهد!
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«ذُوسَعَةٍ»: دارا. ثروتمند.
«قُدِرَ عَلَیْهِ رِزْقُهُ»: روزی او کم گردید و فقیر شد .
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا ما آتاها سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْراً «7»
هر كس‌كه داراى وسعت (مالى) است، بايد طبق وسعت خود نفقه دهد و كسى‌كه روزى بر او تنگ شده، بايد از آنچه خداوند به او داده (به اندازه توان خود) انفاق كند. زيرا خداوند هيچ‌كس را مگر به اندازه آنچه به او داده است، تكليف نمى‌كند. به زودى خداوند پس از سختى، آسانى و فراخى پديد مى‌آورد.
نکته ها
فرمان اين آيه كه هر كسى به قدر توان خود به همسرش انفاق كند، هم شامل ايّام عدّه مى‌شود، هم شامل ايّام شير دادن همسر طلاق داده شده و هم شامل هر زمان ديگر.
پیام ها
1- ملاك در ميزان هزينه زندگى، توان مالى مرد است، نه تنگ‌نظرى‌هاى مرد و يا خواسته‌ها يا آرزوهاى زن. «ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ»
2- از ترس آينده، امروز را سخت نگيريد. (هر كه دارد خرج كند) «ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ»
3- حتّى در شرايط طلاق، جوانمردى را از دست ندهيد. «ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ»
4- شرط نفقه، دوست داشتن همسر نيست، زن طلاق داده شده نيز تا مدّتى واجب النفقه است. «ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ»
5- انفاق كننده، مال و دارايى خود را از خدا بداند. «مِمَّا آتاهُ اللَّهُ»
6- هركس به هر اندازه توان انفاق دارد، انفاق كند. آب دريا را اگر نتوان كشيد، هم به قدر تشنگى بايد چشيد. مَنْ قُدِرَ ... فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ
جلد 10 - صفحه 113
7- فقرا در مقايسه وضع خود با اغنيا، نعمت‌هايى را كه خداوند به آنها داده است از ياد نبرند. قُدِرَ عَلَيْهِ ... آتاهُ اللَّهُ
8- تكليف، به مقدار توان است. «لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا ما آتاها» اسلام، دينى واقع گراست و تكليف فوق طاقت ندارد.
9- در دست‌يابى به گشايش، عجله نكنيد. «سَيَجْعَلُ اللَّهُ»
10- در شرايط تلخ طلاق و جدايى يا فقر و تنگدستى، اميد به آينده را از دست ندهيد. «سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْراً»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْراً «7»
لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ: بايد كه نفقه دهد صاحب فراخى و توانگرى، مِنْ سَعَتِهِ: از وسعت و غناى خود به قدر توانائى خود بر مطلّقه نفقه كند، وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ: و هر كه تنگ شده بر او روزى او، يعنى فقير و تنگدست باشد، فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ: از آنچه داده است خدا او را، يعنى بايد هر يك از غنى و فقير، بر وفق خود انفاق كنند، لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً: تكليف نفرمايد خدا هيچ نفسى را، إِلَّا ما آتاها: مگر آنچه به او عطا فرموده از مال، يعنى تكليف ما لا يطاق نفرمايد، سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْراً: زود باشد كه پديد آرد خدا، پس از دشوارى و تنگدستى، آسانى و توانگرى.
تنبيه: آيه متضمن چند مسئله است: 1- رجحان توسعه عيال نسبت به اغنيا.
2- اقتصاد آن نسبت به فقرا. 3- وجوب تكليف بر قدر طاقت. 4- وعده يسر بعد از عسر.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
أَسْكِنُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ سَكَنْتُمْ مِنْ وُجْدِكُمْ وَ لا تُضآرُّوهُنَّ لِتُضَيِّقُوا عَلَيْهِنَّ وَ إِنْ كُنَّ أُولاتِ حَمْلٍ فَأَنْفِقُوا عَلَيْهِنَّ حَتَّى يَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَكُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَ أْتَمِرُوا بَيْنَكُمْ بِمَعْرُوفٍ وَ إِنْ تَعاسَرْتُمْ فَسَتُرْضِعُ لَهُ أُخْرى «6» لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْراً «7» وَ كَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّها وَ رُسُلِهِ فَحاسَبْناها حِساباً شَدِيداً وَ عَذَّبْناها عَذاباً نُكْراً «8» فَذاقَتْ وَبالَ أَمْرِها وَ كانَ عاقِبَةُ أَمْرِها خُسْراً «9» أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ عَذاباً شَدِيداً فَاتَّقُوا اللَّهَ يا أُولِي الْأَلْبابِ الَّذِينَ آمَنُوا قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْراً «10»
ترجمه
سكنى دهيد آنانرا از جائيكه سكنى داريد بمقدار وسعتان و آزار نرسانيد بآنان براى آنكه سخت‌گيرى كنيد بر آنها و اگر باشند صاحبان حمل پس انفاق كنيد بر آنان تا وضع كنند حمل خود را پس اگر شير دهند براى شما پس بدهيد مزدهاشانرا و توافق و تراضى نمائيد ميان خودتان بخوبى و شايستگى و اگر سخت‌گيرى كنيد با يكديگر پس زود باشد كه شير دهد براى او زن ديگرى
بايد انفاق كند صاحب وسعت بقدر وسع خود و كسيكه تنگ شده است بر او روزى او پس بايد انفاق كند از آنچه داده است باو خدا تكليف نميكند خدا كسى را مگر آنچه داد او را زود باشد كه قرار خواهد داد خدا پس از سختى
جلد 5 صفحه 225
آسانى را
و چه بسيار از اهل بلدى كه سركشى كردند از فرمان پروردگارشان و پيغمبران او پس محاسبه كرديم با آنان حسابى سخت و عذاب نموديم آنانرا عذابى زشت
پس چشيدند عقوبت كار خود را و بود سر انجام كارشان زيان
آماده كرد خدا براى آنها عذابى شديد پس بترسيد از خدا اى صاحبان خرد كه آنانيد كه ايمان آورديد بتحقيق فرستاد خدا بسوى شما موجب تذكّرى را.
تفسير
خداوند متعال در تعقيب عدّه زنان مطلّقه بيان كيفيّت سكنى و انفاق بر آنها را فرموده باين تقريب كه سكونت دهيد آنها را در منازل خودتان از امكنه و عماراتى كه در اختيار داريد و واجد آن ميباشيد و متمكّن از آن هستيد و ضرر و آزار نرسانيد بآنها براى سخت‌گيرى بر آنها تا ناچار شوند و پيش از انقضاء عدّه از منزل خودشان بيرون روند چنانچه در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده و اگر آنها آبستن بودند پس مخارج آنها را بمقدار متعارف و مناسب حال خودتان و آنها بپردازيد تا از حمل فارغ شوند اگر چه طلاق بائن باشد چنانچه مستفاد از روايات ائمه اطهار است پس اگر طفل نوزاد خودشان را شير دادند بدستور شما مزد آنها را بدهيد و گفتگوى ميزان اجرت را بخوبى و قدر متعارف ميان خودتان بنمائيد و اگر از طرف شما يا آنها سخت‌گيرى شود در ميزان اجرت و مدّت و ساير خصوصيّات بدانيد كه خداوند آن طفل را بى‌روزى نخواهد گذاشت زن ديگرى پيدا ميشود كه او را شير دهد و اينجمله بيشتر براى عتاب بزن است در سخت‌گيرى و بايد انفاق نمايد صاحب ثروت و مال بقدر دارائى خود و شرف زن و كسيكه در مضيقه و تنگدستى گذران ميكند بايد بقدريكه خداوند باو داده انفاق نمايد نه زيادتر چون خداوند زيادتر از مقدار تمكّنى كه بكسى داده تكليف باو نميكند و از اينمعنى دلتنگ نباشد چون بناى خداوند بر آنستكه بياورد بعد از هر سختى آسانى را در دنيا يا آخرت و ظاهرا خداوند براى تهديد مسلمانان در تخلّف از اين احكام گوشزد فرموده احوال امم ماضيه را كه تخلّف نمودند از اوامر خدا و پيغمبران او از قبيل قوم لوط و عاد و ثمود و غير هم و خداوند تمام جزئيات معاصى آنها را بحساب آورد و از آنها بنزول عذاب منكر فضاحت‌آورى انتقام
جلد 5 صفحه 226
كشيد در دنيا پس چشيدند نتيجه بدكارشان را و عاقبت كارشان جز ضرر و زيان چيزى نبود و مهيّا فرمود براى آنها عذاب سخت‌ترى در آخرت كه بآن گرفتار و معذّب خواهند شد پس بايد از خدا بترسند كسانيكه داراى عقول صافيه هستند و ايمان بخدا و پيغمبرش آورده‌اند و بدانند كه خداوند منّت بزرگى بر آنها گذارده كه فرستاده و نازل فرموده بسوى آنها موجب تذكّر و ارشاد را كه پيغمبر خاتم و آيات مبيّنات قرآن است و بيايد در آيات آتيه انشاء اللّه تعالى.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
لِيُنفِق ذُو سَعَةٍ مِن سَعَتِهِ وَ مَن قُدِرَ عَلَيه‌ِ رِزقُه‌ُ فَليُنفِق مِمّا آتاهُ اللّه‌ُ لا يُكَلِّفُ اللّه‌ُ نَفساً إِلاّ ما آتاها سَيَجعَل‌ُ اللّه‌ُ بَعدَ عُسرٍ يُسراً «7»
واجب است و بايد انفاق كند كسي که در سعه هست و متمكن است از سعه خود که توسعه دهد در انفاق، و كسي که روزي او تنگ است و در مضيقه است انفاق كند از آنچه باو داده شده بقدر تمكن و استطاعتش خداوند تكليف نميكند هيچ نفسي را
جلد 17 - صفحه 59
مگر آنچه باو داده شده و توانايي دارد و بزودي خداوند بعد از عسر و مضيقه يسر و توسعه عنايت ميفرمايد.
لِيُنفِق ذُو سَعَةٍ مِن سَعَتِهِ لام لينفق دلالت بر وجوب و لزوم دارد بمعني بايد است که بايد انفاق كند، و اينکه وجوب انفاق در حق تمام كساني که واجب النفقة هستند هست و لو مورد مطلقه است در ايام عده و در مدت ارضاع، و انفاق مجرد خوراك نيست شامل كسوت و سكني و ساير لوازم زندگي ميشود مثل حمام و تنظيف لباس و طبيب و ادويه و امثال اينها، و ذو سعة اغنياء هستند بخل نكنند و امساك ننمايند و بقدر معروف انفاق كنند بلكه در غير واجب النفقة در سبيل اللّه در حقوق واجبه صدقات مندوبه اعانت بفقراء و تهي دستان و ترويج دين و امثال اينها، من سعته بمقدار توسعه البته درجات آنها هم مختلف ميشود.
وَ مَن قُدِرَ عَلَيه‌ِ رِزقُه‌ُ قدر در اينجا بمعني ضيق است يعني كسي که روزي او تنگ است و در مضيقه است.
فَليُنفِق مِمّا آتاهُ اللّه‌ُ همين نحوي که خود و خانواده او زندگي ميكنند با مطلقه در زمان عده و زمان ارضاع رفتار كند.
لا يُكَلِّفُ اللّه‌ُ نَفساً إِلّا ما آتاها چنانچه ميفرمايد: لا يُكَلِّفُ اللّه‌ُ نَفساً إِلّا وُسعَها- الي قوله تعالي- وَ لا تُحَمِّلنا ما لا طاقَةَ لَنا بِه‌ِ بقره آيه 286.
سَيَجعَل‌ُ اللّه‌ُ بَعدَ عُسرٍ يُسراً بنده بايد در مضيقه صبر و تحمل كند و در توسعه شكر و در هر حالي بوظائف ديني خود عمل كند.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 7)- این آیه هفتمین و آخرین حکم را در این زمینه بیان کرده، می‌افزاید: «آنان که امکانات وسیعی دارند، از امکانات وسیع خود انفاق کنند، و آنها که تنگدستند، از آنچه که خدا به آنها داده انفاق نمایند، خداوند هیچ کس را جز به مقدار توانایی که به او داده، تکلیف نمی‌کند» (لینفق ذو سعة من سعته و من قدر علیه رزقه فلینفق مما آتاه الله لا یکلف الله نفسا الا ما آتاها).
دستور انفاق به اندازه توانائی هم مربوط به زنانی است که بعد از جدائی، شیر دادن کودکان را بر عهده می‌گیرند، و هم مربوط به ایام عدّه است که در آیات قبل بطور اجمال اشاره شده بود.
به هر حال آنها که توانائی کافی دارند، باید مضایقه و سختگیری نکنند، و آنها که تمکن مالی ندارند، بیش از توانائی خود مأمور نیستند، و زنان نمی‌توانند ایرادی به آنها داشته باشند.
و در پایان آیه، برای این که تنگی معیشت، سبب خارج شدن از جاده حق و عدالت نگردد، و هیچ یک زبان به شکایت نگشایند، می‌فرماید: «خداوند به زودی بعد از سختیها، آسانی قرار می‌دهد» (سیجعل الله بعد عسر یسرا).
یعنی، غم مخورید، بیتابی نکنید، دنیا به یک حال نمی‌ماند، مبادا مشکلات مقطعی و زود گذر رشته صبر و شکیبائی شما را پاره کند.
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم